Twakow of Twaqo
Het vergeten werkpaard van Singapore (1819 -1982)
1e te waterlating: 28 februari 2009 2e revisie: 4 november 2012
NU te koop: Bouwtekening Twakow op www.modelbouwers.nl
Bestelnummer: 10.02.020 met Engelse en Nederlandse bouwbeschrijving
Het Singapore dat wij nu kennen ontstaat als Raffles in 1819
een verdrag ondertekend met de Temenggong en een vrijhandel zone begint.
De transito handel vindt plaats op de noordoever, maar spoedig wordt ook de zuidoever in gebruik genomen.
Dit gedeelte wordt aan de Chinese immigranten toegewezen uit Hokkien en Teochew.
Zij brengen/ bouwen de twakow, die eerst als kleine kustvaarder en later
als lichter wordt gebruikt om de schepen op de rede te lossen of te laden.
Dit is een van de oudste afbeeldingen die ik heb kunnen vinden.
In de loop van decennia wijzigt het gebruik en ook de romp wijzigt mee.
William Maxell Blake beschrijft de twakow in American Yachting Montly in het jaar 1928 of 1929.
De tekening die hij maakte bevind zich in het Smithsonian Institute en is nog steeds verkrijgbaar.
Het artikel van Lieutenant Commander D.W. Waters, R.N. in the mariner's mirror no. 32 van 1946 was de start van deze webpage.
Als je het kleur geeft wordt het opeens een heel ander schip.
Helaas was het artikel een kopie en gaven de foto's te weinig houvast om de verschillen tussen
het zijaanzicht en het bovenaanzicht te verklaren.
Internet leverde wel foto's op van de moderne variant, de bumboat, maar die hadden geen zeilen meer.
Via internet vrienden kreeg ik deze foto, die een verklaring geeft, waarom op het vooraanzicht (foto boven) er maar één spil
te zien is en geen 2, zoals op het bovenaanzicht.
De verklaring is dat de beide spillen niet naast de mast stonden, maar ieder hun eigen plekje hadden.
Op deze tekening zit de spil, om het roer op te hijsen, onder de helmstok.
Bij de Bumboats is deze spil verdwenen en in de tekening van William "Max" Blake ligt
de spil een paar centimeter boven het achterdek.
Omdat het werk van Blake eerder verscheen dan dat van Waters rijst de vraag: hebben ze allebei gelijk?!
In deze foto van voor de 2e wereld oorlog is de overgang van de zeilend coaster naar de harbour lighter goed te zien.
De vleugels aan de achterkant zijn nog te zien, maar de spil is verdwenen.
Ze hoefden niet meer op het strand te liggen om geladen te worden en daarvoor hun roer te beschermen.
Op deze foto is ook al goed te zien dat het laadvermogen al was toegenomen,
waardoor het schip niet alleen langer werd, maar ook breder.
De verschillen zijn ook door de munt van Singapore verwerkt in een bankbiljet, een van de weinige voorbeelden
die ik kon vinden.
Helaas kun je van deze afbeelding geen model bouwen, maar het is wel informatief.
Om een model te kunnen bouwen op basis van het artikel van Lieutenant Commander D.W. Waters, R.N.
zijn de foto's bij het artikel van eminent belang.
plate 3 (a) Deck view of typical twaqo
Dit is de 1e foto bij zijn artikel.
De ankerspil staat dus voorop en de de zeilspil staat naast de mast.
De tabernakel voor de mast is nu ook duidelijk te zien.
De mast wordt met 3 pennen door de tabernakel en mast geborgd.
De rust voor het zeilwerk (horse) zit aan het achterschot en er zit geen ruimte tussen het achterdek en het schot,
zoals het bovenaanzicht zou suggereren.
plate 3 (b) Twaqo under construction
In deze 2e foto is duidelijk te zien hoe de vleugels aan de achterkant gebouwd worden (links op de foto)
Het roerschot is al aangebracht.
Het schot aan de voorkant (rechts) is niet de boeg, maar het aanvaringsschot.
De spanten voor de mastbank staan onder een hoek naar elkaar toe om extra verband te geven.
plate 3 (c) bow of twaqo under construction
Het boegschot is nog niet aangebracht en de constructie van het waterdichte schot is hier goed te zien.
De mastbank is aangebracht voor het dwarsverband.
plate 4 (a) Bow view of twaqo beached for discharging
Opvallende elementen zijn de loefbijter, dubbeling aan de onderzijde van het boegschot.
Het gat aan de stuurboord kant bevestigd Waters opmerking dat het boegschot niet waterdicht
werd uitgevoerd.
Plate 4 (b) laden twaqo under sail Plate 4 (c) empty twaqo drying sail
Op de linker foto lijkt de ankerspil zich naast de mast te bevinden, dit in tegenstelling tot de rechter foto.
Op basis van de maten die Waters opgeeft hebben deze twakows een draagvermogen van 25 ton.
Na de 2e wereld oorlog groeit het draagvermogen naar 100 ton of meer.
De zeilen zijn verdwenen en zij worden gesleept en weer later wordt er een dieselmotor ingezet.
een van de weinige foto's van een werf in Singapore
De groene kleur geeft aan dat de eigenaar een Hokkien chinees is.
Het oog (oculus) schijnt afkomstig te zijn van de Arabische dhow's.
Geschiedenis Singapore river
1819 - 1900
Nadat Raffles de handelszone had gevestigd groeide deze Engelse kolonie snel.
Het kruispunt van vaarwegen, zoals hierboven op de kaart is te zien, maakte haar tot een geliefd punt om handel te drijven.
Hier werd rijst, hout, suiker en gambier overgeslagen
Het hout voor huizen en schepen werden door de tongkungs (spitsgatschepen) gebracht.
De twakow werd gebruikt voor bulkgoederen, zoals brandhout, zand en kiezel, en uitgehouwen stenen.
Zij werd tot het maximum geladen, zodat het water in het gangboord stond.
Waters verbaast zich er dan ook over dat de scheepjes niet uit elkaar vallen.
De sampan wordt gebruikt voor het vervoer van personen op de rivier.
In 1869 wordt het Suez kanaal geopend, waardoor het verkeer via Singapore toenam.
Vanaf 1904 wordt ook de handel in rubber belangrijk.
Omdat het haven verkeer bleef groeien, veranderde de rol van de twakow van coastal trader naar habour lighter (bumboat)
In deze nieuwe rol verdwijnt het zeil geleidelijk en alle zaken die daarmee te maken hebben.
1900 - 1983
De zeilende twakow begint te verdwijnen en wordt in eerste instantie vervangen door de geboomde/ gesleepte variant.
Na de 2e wereld oorlog neemt de tonnenmaat van de zeeschepen gestaag toe en ook de twakow groeit mee.
Na 1960 worden zij zo groot (meer dan 100 ton) dat er ruimte is voor een dieselmotor en kunnen daardoor productiever worden ingezet.
In de jaren '80 van de vorige eeuw zijn de zeeschepen zo groot geworden dat deze methode van lossen en laden te arbeidsintensief is geworden,
ondanks het feit dat er op Boat Quay mobiele kranen worden ingezet om het lossen en laden te versnellen.
De komst van de container maakt definitief een einde aan deze traditie.
De port of Singapore authority was al bezig met haven uitbreidingen, maar nu komt dat in een stroom versnelling.
Al in de jaren '70 is men zich al meer milieu bewust (clean river project 1977)
en Singapore richt zich meer op dienstverlening, waarvoor veel gebouwd moet worden.
In 1983 valt definitief het doek voor Clark Quay, Boat Quay en Robertson Quay.
Alle schepen worden overgebracht naar Pasir Panjang en de grote schoonmaak van de rivier begint.
Linda Berry maakt in die tijd foto's van de rivier en de omgeving en vertelt dat het zo snel gaat,
dat zij na één week al niet meer kan terug komen om een foto over te maken,
omdat dan het betreffende gebouw al onder de slopershamer is verdwenen.
In het boek Singapore Lifeline laat Marlene Tanzer het verschil zien van voor en na de clean up.
De buik van de karper (zuid oever van de rivier) wordt door de chinezen als een gunstig teken gezien.
De oude kades krijgen een nieuwe functie:
Clark quay (entertainment) met vele toeristische attracties, restaurants en bars.
Boat quay (commercial) banken en handelshuizen
Robertson quay (residential) dus wonen aan het water.
De bumboat verdwijnt niet helemaal uit het gezicht, want 2 worden drijvende restaurants en een kleiner type bumboat worden als rondvaartboten in gezet.
Deze laatste worden ook bedreigd met uitsterven, omdat zij met hun dieselmotoren te veel roet en stank verspreiden.
"De taak van de twakow bemanning was om goed te zorgen voor de goederen die geladen waren.
Wij telden de goederen, zorgden ervoor dat ze goed gestuwd werden en dekten ze af als het ging regenen.
Wij konden ons pas ontspannen als alle goederen waren afgeleverd.
Dit was een zware verantwoording" Tan Chee Soon, twakowman
Literatuur:
Chinese junks the twaqo Lieutenant Commander D.W. Waters, R.N. , the mariner's mirror no. 32 van 1946
The twakow William Maxell Blake, American Yachting Montly in het jaar 1928 of 1929
Singapore Lifeline The river and its people door Marlene Tanzer 1986
Singapore's river a living legacy door Linda Berry 1982
Chinese Junks and other native craft door Ivon A. Donnelly reprint 2008
Terug naar het hoofdmenu www.ebedejong.nl
zin om te wandelen
vereniging de zeilpunter
Voor meer
informatie: ebe.dejong@quicknet.nl